Pożną jesienią w ogrodzie czeka nas jeszcze mnóstwo pracy. To nie tylko grabienie opadłych liści. Jest kilka mniej oczywistych czynności, które powinieneś wykonać. Sprawdź nasze wskazówki, czy aby na pewno o niczym nie zapomniałeś.

WYKOPYWANIE ROŚLIN NIEZIMUJĄCYCH W GRUNCIE

Gdy tylko pierwsze przymrozki „zetną” nadziemne części roślin, przystępujemy wykopania roślin niezimujących w gruncie, aby nie narazić ich na przemarznięcie. Do takich roślin należą m.in. kłącza i cebule: dalii, begonii, krokosmii, kann (pacioreczników), frezji, agapantów, mieczyków. Wykopane cebule i bulwy przesuszamy przez kilka dni. Następnie cebule i kłącza przechowujemy w przewiewnych koszach/skrzynkach, okryte torfem, piaskiem lub trocinami.

SADZENIE Z GOŁYM KORZENIEM

Gdy opadną liście z drzew i krzewów, to najlepszy moment na sadzenie z tzw. „gołym korzeniem”. To znak, że roślina weszła w stan spoczynku, a przesadzenie jej z miejsca na miejsce nie wywoła u niej dużego stresu. To również dobry moment na przesadzanie roślin w ogrodzie, dla których zaplanowaliśmy inne miejsce. Z gołym korzeniem najczęściej sadzi się drzewa i krzewy owocowe, a także róże.

Jak sadzić z gołym korzeniem?

Przede wszystkim sadzimy w stanie bezlistnym. Gdy tylko zakupisz roślinę z “gołym korzeniem” niezwłocznie musisz przystąpić do jej sadzenia, aby nie narażać jej na przesuszenie korzeni. Jeżeli korzenie są przesuszone lub nie możesz posadzić rośliny w dzień zakupu, przed sadzeniem namocz je w wodzie przez godzinę. Do przygotowanego dołka do sadzenia możesz wsypać nieco przekompostowanego obornika i wymieszać go z ziemią na dnie. Podczas sadzenia nie wolno zakopywać miejsca szczepienia (miejsca, w którym na dzikim podkładzie zaszczepiono odmianę szlachetną). Miejsce szczepienia powinno się znajdować ok. 5 cm nad powierzchnią ziemi. W pierwszym roku warto je przykryć/zakopczykować, aby nie przemarzło, ale o tym przeczytasz w kolejnym rozdziale.

NAWOŻENIE OBORNIKIEM

Nie tylko podczas sadzenia możemy dodawać do podłoża obornik. Również rośliny już rosnące możemy podsypywać obornikiem. Szczególnie drzewa i krzewy owocowe uwielbiają organiczne nawożenie. Trzeba jednak wiedzieć, że jeżeli planujesz w danym roku wapnowanie to nawożenie obornikiem powinno być wykonane w około 4 tyg. odstępie czasu lub w ogóle zaniechane w roku wapnowania. Wtedy z obornikiem wstrzymujemy się do wiosny. Rozsypany obornik należy przekopać z wierzchnią warstwą gleby, aby się lepiej rozkładał.

WAPNOWANIE GLEBY

Co 3-4 lata warto właśnie jesienią zwapnować glebę. Szczególnie na mocno eksploatowanych grządkach warzywnych jest to ważne. Wapnowanie polepsza strukturę gleby. Ze zbitego podłoża, dzięki wapnu można utworzyć strukturę gruzełkowatą, pulchną, która sprzyja lepszemu magazynowaniu wody oraz powietrza w przestworach glebowych. Ponadto wapń (Ca) jako makroskładnik jest bardzo potrzebny roślinom. Ten makroskładnik poprawia także przyswajalność innych składników z podłoża. Wapno odkwasza również podłoże, dlatego nie powinno się go stosować zbyt często.

Jak wykonać wapnowanie?

Zanim przystąpimy do zabiegu ostatecznie zbieramy nasze plony. Resztki roślinne można spokojnie pozostawić na grządce. Całość przekopujemy nie rozbijając brył gleby, pozostawiając je w tzw. „ostrej skibie”. Wapno rozsypujemy równomiernie na powierzchni gleby i pozostawiamy tak aż do wiosny. Tak rozsypane wapno będzie powoli, wraz z opadami, wnikało do gruntu, dzięki czemu cała gleba zostanie dobrze w niego zaopatrzona. Wczesną wiosną rozbijamy bryły, przekopując i równamy naszą grządkę. Tak gotowa grządka przyniesie nam znacznie lepsze plony.

Dostarczanie wapnia innym roślinom

Przedstawiliśmy Wam metodę rozsypywania wapna na „gołej” glebie, na której nic nie rośnie. A co w przypadku, gdy inne rośliny wymagają wapnowania? Co kilka lat wapnowania wymagają trawniki. Stosowanie nawozów z azotem pobudzających ładniejszy wzrost trawnika powoduje stopniowe zakwaszanie gleby, a na takiej świetnie rozwija się mech. Do wapnowania trawnika zastosuj specjalistyczne granulowane wapno do trawników, którego granule z łatwością opadną do powierzchni gruntu. To wapno możesz również stosować do podsypywania drzewek i krzewów owocowych. Wapń to składnik, który zapobiega niektórym chorobom fizjologicznym roślin, np.: gorzkiej plamistości jabłek i pękaniu owoców pestkowych. Wapnowanie korzystnie wpływa na rośliny, ale należy je wykonywać z umiarem, według zaleceń na opakowaniu.

BIELENIE I ZABEZPIECZANIE PRZED ZWIERZĘTAMI DRZEWEK

Nawet w zimie, słońce nisko na horyzoncie, może silnie nagrzewać, szczególnie ciemne powierzchnie. Dlatego ciemne pnie i konary drzew malujemy na biało w sezonie jesienno-zimowym, aby palące słońce nie uszkodziło drzewek. Wskutek silnego słońca padającego na pnie, w których jeszcze mogą krążyć soki roślinne, dochodzi do spękań i powstawania tzw. listew mrozowych. Dzieje się to na skutek dużych różnic temperatur, gdy jednocześnie panuje mróz i intensywne słońce.

Do malowania na jasny kolor pni i konarów drzewek może posłużyć nam popularne Wapno do bielenia pni drzew lub dostępny w ofercie Agrecol preparat Hantus. Do uszkodzenia pni w trakcie zimy może dojść również wskutek obgryzania kory przez dzikie zwierzęta. W zimie dostępność pożywienia dla zwierząt jest ograniczona, a kora drzewek owocowych stanowi dla nich smakowity kąsek. Preparat Hantus to ochrona 2w1 – zapobiega obgryzaniu przez dzikie zwierzęta, ale także ma jasny kolor zapobiegający uszkodzeniom mrozowym.

ZABEZPIECZANIE ROŚLIN PRZED MROZEM

Kiedy przykrywać rośliny?

Zbyt wcześnie zabezpieczane na zimę rośliny mogą się zaparzyć i gnić wskutek działania zbyt wysokich temperatur. Kilka mroźnych dni (do -5C) zahartuje rośliny, zwiększy ich odporność na mróz i zainicjuje proces wchodzenia w stan spoczynku zimowego. Po kilku takich dniach możemy zacząć przykrywać rośliny. Jedynie, jeśli chodzi o rośliny rosnące w donicach, możemy wcześniej przystąpić do okrywania.

Czym przykrywać rośliny?

Materiałów do przykrywania jest bardzo dużo. Do wyboru mamy zarówno te naturalne jak i z tworzywa sztucznego, które można zakupić w sklepie ogrodniczym. Poniżej przedstawiamy je wszystkie. Każdy z tych materiałów jest używany w innym celu.

Sposoby zabezpieczania roślin na zimę:

1) OTULANIE – czyli owinięcie co wrażliwszych roślin przeznaczonym do tego celu materiałem: agrowłókniną, słomą, matą słomianą, siatką cieniującą lub stroiszem.

Zalety: Otulenie roślin chroni wrażliwe pączki liściowe oraz kwiatowe przed przemarznięciem. Rośliny zimozielone pod wpływem mroźnego wiatru lub słońca, intensywnie odparowują wodę z liści, ale nie mogą uzupełnić jej z zamarzniętego podłoża (następuje tzw. susza fizjologiczna).

Jakie rośliny otulać?

– rośliny zimozielone o niskiej mrozoodporności: niektóre rododendrony, młode wrzosy i wrzośce, hebe, niektóre iglaki, ostrokrzewy, laurowiśnie i w mroźne zimy również pierisy,
– inne gatunki i odmiany wrażliwe na niskie temperatury: hortensje ogrodowe, azalie, młode: klony palmowe, magnolie, judaszowce, tulipanowce, miliny, powojniki, glicynie.

2) KOPCZYKOWANIE – polega na usypaniu w dolnej części rośliny kopca wysokości około 20-30 cm. Kopiec może być wykonany z ziemi ogrodowej lub kompostowej, a w przypadku jej braku nawet z liści. Lepiej nie wykorzystywać do tego celu torfu gdyż zbyt mocno chłonie wodę. Niektóre kopczykowane rośliny zabezpiecza się dodatkowo otuliną.

Zalety: Kopczykowanie zabezpiecza miejsca szczepienia/okulizacji roślin oraz system korzeniowy przed przemarznięciem. Przed usypaniem kopczyka z ziemi można rozsypać wokół roślin obornik granulowany, który rozkładając się w czasie zimy dostarczy wiosną składników pokarmowych różom, piwoniom i drzewkom owocowym

Jakie rośliny kopczykować?

– róże, piwonie krzewiaste/drzewiaste, młode drzewka owocowe

3) ZABEZPIECZANIE BYLIN I TRAW OZDOBNYCH – różni się nieco od zabezpieczania drzew i krzwów. Martwe części bylin dobrze jest ściąć, aby dokładnie przykryć całą podziemna część rośliny zimującej w gruncie. Następnie okrywamy powierzchnię, na której rosną byliny, liśćmi, korą, zrębkami, trocinami, stroiszem, agrowłókniną lub siatką cieniującą. Wysokie trawy dobrze jest związać w pewnego rodzaju chochoł, a następnie otoczyć dolna część rośliny korą lub liśćmi.

Zalety: Tak wykonana osłona zabezpiecza bryłę korzeniową rośliny oraz uśpione pączki, z których w przyszłym roku bylina się odrodzi. Chochoł u traw zapobiega przemarznięciu korzeni traw, dlatego nie wolno ścinać traw przed nadejściem zimy.

Jakie rośliny warto zabezpieczyć na zimę?

Gaury, konwalniki, ostnice, niektóre miskanty i rozplenice, trytomy, pełniki, zawilce japońskie, pustynniki, odętki

4) KOROWANIE – to rozsypywanie na rabatach przekompostowanej kory na grubość ok. 5-10 cm. Jeżeli rabaty są wykorowane, to uzupełnijmy ściółkę przed zimą w miejscach gdzie jej brakuje. Oczywiście możemy też ściółkować innymi materiałami, np. skoszoną trawą, zrębkami, trocinami.

Zalety: Korowanie korzystnie wpływa na lepsze przezimowanie, bo chroni korzenie przed przemarznięciem. Zapobiega też utracie cennej wody z gleby, którą rośliny także pobierają w zimie.

Jakie rośliny zabezpieczamy korą?

Jest to dobra praktyka w uprawie wszystkich roślin

5) ZABEZPIECZANIE DONIC – rośliny o bardzo słabej mrozoodporności chowamy na zimę do chłodnego pomieszczenia z dostępem do światła. Rośliny rosnące zazwyczaj w gruncie ale uprawiane w donicach dobrze jest zadołować w gruncie. Jeżeli nie mamy takiej możliwości donice otaczamy styropianem lub folią bąbelkową, natomiast nadziemną część wrażliwych roślin możemy osłonić białą włókniną.

Zalety: Zabezpieczamy bryłę korzeniową przed całkowitym zamarznięciem. Nawet najbardziej mrozoodporna roślina rosnąca zazwyczaj w gruncie, może nie przetrwać zimy, jeśli jest hodowana w donicy i nie jest prawidłowo zabezpieczona.

Które rośliny zabezpieczać?

Wszystkie rośliny rosnące w donicach na zewnątrz.

informacje i zdjęcia pochodzą ze strony https://agrecol.pl/porady/jesien-co-zrobic-w-ogrodzie-przed-zima/